Efektywność energetyczna to jeden z filarów współczesnej, zrównoważonej gospodarki. W dobie rosnących kosztów energii i zaostrzającej się polityki klimatycznej, racjonalne gospodarowanie zasobami energetycznymi staje się nie tylko wyrazem odpowiedzialności środowiskowej, lecz również źródłem realnych oszczędności finansowych. Ustawodawca dostrzegł tę zależność, wprowadzając obowiązki ustawowe dotyczące audytu efektywności energetycznej, które obejmują duże przedsiębiorstwa w Polsce.
Podstawy prawne i cel audytu
Zgodnie z ustawą z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, duże przedsiębiorstwa mają obowiązek cyklicznego przeprowadzania audytu energetycznego przedsiębiorstwa. Obowiązek ten nie dotyczy mikro, małych i średnich przedsiębiorców – dotyczy wyłącznie dużych firm w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Celem audytu jest identyfikacja obszarów, w których możliwe jest zmniejszenie zużycia energii, a co za tym idzie – redukcja kosztów operacyjnych i wpływu na środowisko. Audyt energetyczny musi być powtarzany co cztery lata i powinien obejmować co najmniej 90% całkowitego zużycia energii przez przedsiębiorstwo.
Zakres i metodologia audytu
Audyt energetyczny to nie tylko formalność – to kompleksowa analiza zużycia energii w:
- budynkach i zespołach budynków,
- instalacjach przemysłowych,
- transporcie.
Analiza ta musi bazować na rzetelnych i mierzalnych danych, a w przypadku energii elektrycznej – także na zapotrzebowaniu na moc. Audyt powinien uwzględniać analizę kosztową cyklu życia analizowanych obiektów i instalacji. Takie podejście umożliwia lepsze przewidywanie długoterminowych oszczędności, uwzględnienie wartości rezydualnej inwestycji oraz zastosowanie odpowiednich stóp dyskonta.
Wyjątki od obowiązku
Ustawodawca przewidział również wyjątki. Z obowiązku przeprowadzenia audytu zwolnieni są przedsiębiorcy, którzy posiadają:
- certyfikowany system zarządzania energią, zgodny z normą PN-EN ISO 50001,
- system zarządzania środowiskowego EMAS, który zawiera komponent audytu energetycznego.
Takie systemy muszą jednak być faktycznie wdrożone i aktywnie funkcjonować w strukturach firmy.
Obowiązek zgłoszeniowy i kontrola
Po przeprowadzeniu audytu lub w ramach uznanych systemów zarządzania, przedsiębiorstwo ma 30 dni na zawiadomienie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o jego wykonaniu. Do zawiadomienia należy dołączyć informacje o możliwych oszczędnościach energii.
URE przekazuje następnie ministrowi właściwemu do spraw energii dane o liczbie audytów, objętych przedsiębiorcach oraz potencjale oszczędności energii. Dane te są podstawą do oceny skuteczności krajowej polityki energetycznej.
Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów
Zignorowanie obowiązku audytu nie pozostaje bez konsekwencji. Prezes URE może nałożyć karę pieniężną w wysokości do 10% rocznego przychodu przedsiębiorstwa osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. To realna sankcja, która ma mobilizować firmy do przestrzegania przepisów i aktywnego zarządzania zużyciem energii.
Wartość dodana audytu
Poza aspektem zgodności z prawem, audyt energetyczny niesie za sobą wymierne korzyści dla przedsiębiorstw:
- obniżenie kosztów energii,
- poprawa efektywności operacyjnej,
- redukcja śladu węglowego i zwiększenie atrakcyjności firmy dla inwestorów oraz partnerów,
- możliwość ubiegania się o środki unijne i krajowe na inwestycje efektywnościowe.
Wsparcie od ekspertów GS ENERGIA
Jeśli Twoje przedsiębiorstwo stoi przed koniecznością wykonania audytu energetycznego lub wdrożenia systemu zarządzania energią, warto skorzystać z doświadczenia sprawdzonego partnera. GS ENERGIA od lat wspiera duże podmioty w realizacji obowiązków ustawowych, oferując kompleksowe podejście do efektywności energetycznej – od analizy, przez doradztwo, aż po wdrożenia oszczędnościowe.
Skontaktuj się z nami, by porozmawiać o rozwiązaniach dostosowanych do specyfiki Twojej firmy.
